Gian nan con đường chất lượng nấm linh chi Việt Nam

Đó là câu hỏi mà tôi trăn trở từ cuối năm 2011 đến giờ, khi phát hiện mấy con bọ xuất hiện trong những túi nấm mà tôi lấy của Thảo bên TTƯD KHCN An Giang cách đó khoảng 3 tháng.

Rủi ro hiển nhiên

Từ đó có thể thấy thời gian để sâu/ bọ phát triển khá ngắn, rủi ro rất cao nếu lưu kho số lượng lớn nấm linh chi. Điều tối quan trọng, danh tiếng của công ty sẽ ra sao nếu những gói hàng đã giao cho khách có chứa mầm sâu/ bọ và/ hoặc khách hàng sử dụng trong thời gian quá dài. Một điểm sai lầm nữa là Hạn dùng trên bao bì đến 24 tháng, đó là khoản thời gian với điều kiện bảo quản tốt nhất, chất lượng tốt nhất và không chứa mầm bệnh.


Làm sao để nấm đạt chất lượng tốt nhất?

Một yêu cầu cực kỳ quan trọng trong lĩnh vực trồng nấm là không dùng hoá chất/ thuốc trừ sâu bệnh để đảm bảo cây nấm được trồng ra không chứa dư lượng hoá học. Và một sự thật khách quan không thể chối cãi với môi trường nhiệt đới như ở Việt Nam, sâu bệnh dễ sinh trưởng và phát triển. Thêm vào đó, bào tử nấm tự sinh ra chính là mồi kêu gọi côn trùng tấn công. Mặt khác,  kỹ thuật nuôi trồng/ vận chuyển/ bảo quản khó đảm bảo cách ly mầm bệnh một cách tuyệt đối.

Từ khâu phơi/ sấy sau thu hoạch, vận chuyển, sàng lọc phân loại nấm, đến khi đóng gói thành phẩm có quá nhiều thời gian để nấm ở ngoài môi trường tự nhiên. Nhận thức của những người tham gia vào chuỗi hoạt động này cũng quyết định độ "sạch" của nấm.

Để bảo quản nấm, cơ bản phải bảo đảm nhiệt độ, độ ẩm an toàn vệ sinh, không được nóng, cũng không được lạnh, cách ly với côn trùng. Về kỹ thuật bảo quản một cách bài bản, tôi vẫn còn mù mờ, chưa tìm thấy thông tin chính thức từ các cơ quan ban ngành nào. Quan trọng nhất là, tôi chưa tìm thấy cách thức nào để tiêu diệt mầm bệnh tiềm ẩn bên trong cây nấm, cũng chưa tìm được phương thức bảo quản tối ưu.

Trong một dịp tìm hiểu về thiết bị cắt nấm và thăm dò thị trường thuốc bắc ở Tp HCM, một chủ cửa hàng trên đường Nguyễn Phúc Nguyên phàn nàn rằng nấm linh chi VN bán không được mà để vài tháng là hư hết vì sâu mọt, phải mang đi bỏ. Rất ít các cửa hàng thuốc bày bán nấm linh chi có xuất xứ từ Việt Nam. Một thực tế đáng buồn cho người trồng, lẫn người tiêu dùng.

Các giải pháp sau đây có thể áp dụng không?

• Xây dựng nhà kho kín (cách ly chuột gián, sâu, bướm, kiến, bọ...), đặt máy hút ẩm và máy theo dõi nhiệt độ kho?
• Có cho phép dùng phương pháp chiếu xạ để tiêu diệt mầm bệnh trong cây nấm khô?
• Dùng chất bảo quản thích hợp, không ảnh hưởng đến thành phần cấu trúc của nấm cũng như sức khoẻ con người?
• Kiểm tra nấm thường xuyên, phơi lại dưới nắng tốt mỗi khi phát hiện có khả năng sâu bệnh phát triển.

Trận chiến sinh tử

Trong tất cả các khó khăn tôi đang nhìn thấy thì đây là khó khăn lớn nhất, có thể giết chết tôi và những ai trong lĩnh vực này ngay từ khi mới phôi thai. Tiền bạc có thể làm lại được nhưng lòng tin và uy tín thì làm sao xây dựng lại được trong một ngày một bữa. Học hỏi và nghiên cứu cần thời gian và nhiều tiền bạc để thử sai và sửa sai, liệu khách hàng có chấp nhận sự chờ đợi này. Cho dù câu trả lời là thế nào thì sự kiên trì luôn được xem là nguyên tắc của tôi.

Những người đi trước, các nước tiên tiến đã xử lý vấn đề này như thế nào? Tôi sẽ bắt đầu bằng câu hỏi này để tìm hướng giải quyết cho vấn đề của cây nấm linh chi nói chung và sản phẩm nấm khô nói chung.

Các Thuỷ - Thegioinam.vn

Đạo đức và triết lý doanh nhân (TT Thích Chân Quang)

Bài thuyết giảng gần 2 tiếng về trách nhiệm, nghĩa vụ và chia sẻ về đạo doanh nhân. Thầy kết hợp Phật pháp cùng với kiến thức về kinh tế tạo nên một bài giảng thú vị và thấu hiểu cho đội ngũ làm kinh doanh, tạo ra dòng chảy trong guồng máy kinh tế của đất nước  :-)

Đại lão doanh nhân có hơn chục người con 'đại gia': Dòng máu nhà tôi là dòng máu kinh doanh

Đại lão doanh nhân Đỗ Thế Sử là cha của ông Đỗ Minh Phú, Chủ tịch tập đoàn Doji, ông Đỗ Anh Tú TGĐ công ty CP Diana, ông Đỗ Quốc Bình Chủ tịch Hiệp hội taxi Hà Nội, ông Đỗ Anh Tuấn TGĐ công ty FTD, bà Đỗ Xuân Mai điều hành công ty Green Global, bà Đỗ Kim Dung là giám đốc Công ty sản xuất ống nhựa cho các Công ty sữa...

Cũng là một cơ duyên khi mà ít lâu sau, Nghị quyết 09 về phát triển đội ngũ DN doanh nhân được Bộ Chính trị ban hành - VCCI đã chọn trao tặng Kỷ niệm chương “Vì sự phát triển doanh nghiệp” cho đại lão doanh nhân Đỗ Thế Sử. Một cuộc trao tặng mang lại nhiều cảm xúc và suy nghĩ cho cả người trao, người nhận và những người chứng kiến.

Đại lão doanh nhân Đỗ Thế Sử

 

Trong lễ trao tặng kỷ niệm chương cho cụ Sử, có một lời phát biểu khiến tôi tâm đắc: “Chưa hết trăm năm đã trọn vẹn một chữ Người. Cuộc đời của cụ Sử là minh chứng cho từ Con Người viết hoa!” Ông Nguyễn Sanh Châu — Đại sứ đặc mệnh toàn quyền tại Vương quốc Bỉ và Ủy ban châu Âu - dường như đã thay mặt cho tất cả những người được biết về cuộc đời của vị doanh nhân già này — nói lên điều ấy! Ở khoảnh khắc người đại lão doanh nhân giữa ngập tràn niềm vui sum vầy cùng con cháu đón nhận kỷ niệm chương, khi ông cất nên lời nói về niềm vui, niềm tự hào của mình mà không quên tự hứa rằng, còn sức lực sẽ còn kinh doanh, còn làm ngọn cờ đầu trong mái nhà doanh nhân của mình, tôi cảm thấy như được nghe lại giai điệu của ca khúc “một rừng cây, một đời người”. Cụ Sử đứng đó như đại ngàn che chở và tỏa bóng xuống cả một mái nhà doanh nhân.

 

Một đời NGƯỜI

 

Sinh năm 1923 trong một gia đình địa chủ kháng chiến, theo cách mạng từ năm 24 tuổi — bao nhiêu thăng trầm đã trải, giờ đây nhìn lại “khối tài sản” mà cụ gây dựng: 11 người con là giáo sư, tiến sĩ, thầy thuốc nhân dân, doanh nhân, 34 cháu đều tốt nghiệp đại học (hầu hết đều học ở nước ngoài ) mới cảm nhận được gánh nặng trên vai người Cha — một mình chèo chống nuôi con. Tôi bắt đầu câu hỏi của mình bằng chính cái dấu ấn đặc biệt trong cuộc đời người doanh nhân lão thành này.

 

Thưa cụ Sử - chắc phải có điều gì rất đặc biệt khiến cụ từ bỏ con đường quan chức đang mở rộng, để đi làm kinh doanh?

 

Khổng Tử có câu “ Tề gia — trị quốc — bình thiên hạ”. Người đàn ông trước hết phải lo được việc nhà

38 tuổi đang là Tổng biên tập báo Sơn Tây, xin nghỉ để làm kinh doanh; 62 tuổi nghỉ hưu nhưng vẫn tổ chức sản xuất hàng may mặc sang Tiệp Khắc; 73 tuổi lập Công ty May mặc Gamexco điều hành đến nay 90 tuổi — và vẫn chưa có ý định dừng lại… Đó chỉ là đôi nét phác họa chân dung doanh nhân 90 tuổi Đỗ Thế Sử - người vừa được VCCI trao tặng Kỷ niệm chương “Vì sự phát triển doanh nghiệp”.

mình rồi mới gánh vác được việc thiên hạ. Nhà tôi con đông vợ lại đau ốm liên miên. Tôi không còn lựa chọn nào tốt hơn. Sự nghiệp với đàn ông rất quan trọng, nhưng trước hết phải làm Người đã để lo cho vợ con tử tế. Đóng góp của mỗi người cho xã hội chính bằng sự lương thiện của mình của gia đình, con cháu mình. Mỗi người, có gia đình đều biết tu thân sửa mình thì xã hội chắc sẽ tốt đẹp hơn lên. Nếu tôi kinh doanh tốt thì có khi còn lợi ích cho mình và cả xã hội hơn là một anh quan chức bình bình.

 

Tôi xin về mở HTX nhỏ chuyên ngành xén giấy, đóng sổ sách và tổ chức cho cả đàn con vừa học vừa lao động phụ giúp mình. Tôi là người cha nghiêm khắc — yêu cầu rất cao ở con mình. Vừa phải lao động vừa phải học giỏi xuất sắc điểm A — không có B. Cả 9 người con của tôi đều học giỏi, thông minh, đặc biệt là anh Đỗ Minh Phú — Chủ tịch  kiêm TGĐ Tập đoàn Vàng bạc đá quý DoJi. Tối tối các con tôi mang bài ra học luôn có tôi ở bên cạnh chỉ bảo.

 

Năm 1964, một biến cố lớn trong đời tôi xảy ra. Vợ tôi sau thời gian dài ốm nặng đã ra đi, để lại tôi và đàn con thơ dại — Đứa lớn nhất đang học lớp 10, đứa thứ chín mới vừa lên hai!

 

Tôi nhìn ông cụ không chớp mắt tự hỏi, không biết sức mạnh nào giúp người đàn ông vừa bốn mươi tuổi đã chịu cảnh "gà trống nuôi chín con thơ dại",  vượt qua được thời bao cấp khốn khó ấy khi mà gạo đong sổ tính từng cân và phiếu vải tính từng mét cho cả năm? Là người mẹ tôi càng thấu hiểu sự lo lắng cháy lòng khi con ốm, con đau hay nghịch dại… Cuộc đời thử thách con người thật nghiệt ngã. Có những số phận đã buông xuôi trong nghịch cảnh. Nhưng vẫn còn những người can trường không chịu khuất phục, không chịu để cuộc đời xô ngã mà quyết đứng dậy bước nhanh về phía trước. Một trong những người như thế là cụ Sử!

 

Điều gì đã giúp cụ đứng vững trong những ngày khó khăn ấy để làm tròn trách nhiệm “vừa làm cha vừa làm mẹ" thưa cụ ?

 

Tôi chỉ có ba điều để tựa vào, đó là trí tuệ, quyết tâm và đức hay lam hay làm. Tôi chịu khó học hỏi và tìm tòi sáng tạo trong công việc. Làm chủ nhiệm HTX Cơ khí Tháng Mười nhờ kiến thức tích lũy được hồi học đại học tại chức Bách khoa — chúng tôi đã sản xuất thành công gang dẻo tâm đen rất có uy tín. HTX lúc ấy có tới 200 đầu máy và 300 xã viên. Công việc kinh doanh đã giúp tôi nuôi được cả đàn con học hành đến nơi đến chốn. Quyết tâm tạo điều kiện cho các con học tập và một lòng vì chúng, tôi đã ở vậy nuôi các con 15 năm. Chỉ đến khi con nhỏ Đỗ Anh Tú được cử đi học tại Tiệp Khắc (cũ) tôi mới tục huyền với nhà tôi — Nguyễn Kim Phương và cùng bà điều hành doanh nghiệp đến bây giờ.

 

Hồi tôi bị mổ dạ dày, nghi là ung thư, tôi tập trung các con lại dặn: “Bố tham gia cách mạng, làm gì cũng hết lòng nên không có gì ân hận. Cậu út còn nhỏ nhờ các anh trông giúp …” Cả nhà xúm vào khóc, tôi động viên “đời người ai cũng một lần chết. Cái chính là sống cho có ích…” Thế mà ông trời thương, không phải ung thư. Nhưng tôi vẫn phải chung sống với căn bệnh tim, sốt rét và chỉ còn 1/3 dạ dày. Ai cũng nói phải nghỉ ngơi nhưng tôi nghĩ còn sống thì còn làm việc. Ăn gạo của nông dân, mặc áo của công nhân thì phải làm trả ơn chứ. Thế là tôi lại kinh doanh…

 

Tôi hiểu sức mạnh tinh thần mà cụ nói — cảm phục đức làm người và ngưỡng mộ trí tuệ sắc sảo, vẻ mẫn tiệp vẫn toát ra từ gương mặt cương nghị và tinh anh của cụ. Chia sẻ với tôi bí quyết để khỏe — trẻ và minh mẫn — cụ bảo “ sự sáng suốt khỏe khoắn mà tôi có được là do học tập và làm việc không biết mệt mỏi. 70 tuổi tôi học tiếng Anh để làm việc với đối tác và mỗi chiều 30 Tết tụ họp gia đình hơn 70 người tôi có thể phát biểu bằng thứ tiếng của “Công dân toàn cầu”. 87 tuổi tôi tiếp tục học tiếng Hoa — cũng để trao đổi thường xuyên với đối tác và cũng do có cô con dâu út người Hoa…” Cụ Sử còn có ý định học tiếng Nhật dịp này…

 

Dòng máu kinh doanh và chữ tín

 

Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc khi trao Kỷ niệm chương “Vì sự phát triển doanh nghiệp” cho cụ Đỗ Thế Sử đã phát biểu: “Cụ Sử là một bằng chứng rằng - 14 tuổi kinh doanh cũng chưa phải là sớm và 90 tuổi kinh doanh cũng chưa phải đã muộn…” Không phải ngẫu nhiên mà cụ Sử nhận mình có “máu kinh doanh” từ trong huyết quản. Cụ kể, 14 tuổi “chạy cờ” cho mẹ nên đã biết buôn tơ với các bà ở Hàng Ngang Hàng Đào và say mê kinh doanh từ thuở đó. Cụ tâm đắc: "Kinh tế là hạ tầng cơ sở của xã hội, là dòng máu nuôi cơ thể. Đất nước vững bền và phát triển thì phải có nền kinh tế khỏe mạnh và phát triển. Nhưng kinh doanh phải có gen và phải say mê nó. Tôi có gen ấy là được truyền từ mẹ tôi. Một người đàn bà thất học nhưng thông minh vô cùng. Bà chỉ nhìn qua bản đồ của xã, huyện là nắm được hết từng thửa ruộng. Không biết chữ nhưng bà tính nhẩm nhanh như cắt và không sai bao giờ".

 

Tôi hỏi cụ nhớ gì nhất về người mẹ và được nghe cả một câu chuyện thú vị vô cùng — ngỡ chỉ có trong tiểu thuyết.

 

- Mẹ tôi là con gia đình khá giả - Cha mẹ bà nhận trầu cau của một người trong xã. Bà không ưng người đó và trót yêu ông chánh tổng đã có vợ. Bà bỏ nhà trốn lên Phú Thọ cấy thuê làm mướn lo đủ số tiền mang về trả lễ cho nhà trai rồi nhất quyết lấy bố tôi. Phận làm lẽ cũng chẳng dựa gì nhiều vào chồng, bà tự tay gây dựng cơ đồ. Có chút vốn là bà mua ruộng, giao cho người cấy thuê và trả công xứng đáng, hai bên cùng có lợi. Cứ thế mà nhân lên mãi. Rồi bà mở xưởng thuê người nấu mật mía, mở lối gỗ từ Tuyên Quang, Phú Thọ, mở xưởng dệt nhuộm vải thâm… Có trong tay 300 mẫu ruộng, xưởng vải, xưởng mật, xưởng gỗ…, vậy mà vẫn tham công tiếc việc làm quần quật như một bà lực điền chính hiệu. Tôi nhớ mãi hình ảnh của bà vừa ăn ngô bung vừa tranh thủ xay lúa… Tôi còn biết bà có cái hòm hai đáy cao 1 thước, đáy dưới cao 40 phân chật cứng tiền Đông Duong. Bà làm giàu bằng cái đầu và tính hay lam hay làm, giúp cho bao người có công ăn việc làm. Cái giàu đĩnh đạc, đàng hoàng và chắc chắn. Cả đời tôi ngưỡng mộ và kính phục mẹ mình. Chính bà là tấm gương cho tôi theo và truyền cho tôi ý chí và nghị lực — nhất là những khi cuộc đời thử thách mình.

 

Có vẻ như cụ còn giống mẹ ở chỗ nhìn đâu cũng thấy cơ hội kinh doanh?

 

Điều ấy thì đúng! Khi tôi đã nghỉ hưu ở HTX rồi, một ngày ông thông gia ở  Sài Gòn ra chơi kể chuyện mua cái mũ phớt đắt quá — hơn nửa chỉ vàng, tôi nghĩ ngay ở Hà Nội rẻ hơn. Thế là hai vợ chồng già “đánh” mũ từ Hà Nội vào. Sang Tiệp Khắc chơi với Anh Tú tìm đến tận kho mua hẳn 5000 cái về - thắng to. Đến cái năm Tú nhận bằng đỏ tiến sĩ được mời bố mẹ sang, chúng tôi ra quảng trường chơi thấy đồ pha lê đẹp quá liền mua luôn. Tối ấy ngắm nghía đến hai giờ sáng rồi quyết định "đánh về". Tôi nhờ Tú dẫn đi mua băng giấy vệ sinh về chèn 39 kiện pha lê khiến Tú kêu trời! Bán pha lê cũng ra tiền mà băng giấy vệ sinh hồi ấy còn hiếm nên cũng là khoản thu kha khá… Nhiều tuổi rồi nhưng nhìn thấy cơ hội làm ăn vẫn ham. Không muốn dừng. 73 tuổi tôi quyết định thành lập công ty may mặc Gamexco để sản xuất hàng xuất khẩu. Công ty có 300 công nhân ở xưởng tại Hà Nội và ở Hà Nam, Ba vì.

 

Nghe câu chuyện ngày nào của cụ Sử, tôi chợt có một liên tưởng thú vị. Phải chăng cũng do cái duyên giúp bố mẹ mà sau này Đỗ Anh Tú nổi tiếng với thương hiệu Diana! Quả thật dòng dõi gia đình họ Đỗ đặc biệt và không khác nào một huyền thoại!

 

Với triết lý sống và những kinh nghiệm đã trải của mình, cụ hướng những người con vào kinh doanh như thế nào?

 

Tôi cho các con tự chọn con đường đi để phát huy hết khả năng của mình. Nhưng nhìn thấy ở người nào cái gen kinh doanh trội thì hướng người đó. Thực ra những điều đó ở trong máu rồi, chỉ cần khơi lên thôi: Đỗ Minh Phú là một ví dụ. Anh ấy là người thông minh nhất trong các con tôi. Ngày anh ấy phải lựa chọn giữa việc sang Nhật làm tiến sĩ hay chuyển hẳn sang kinh doanh tôi có nói đại ý: “Làm khoa học cũng tốt nhưng nếu biết cách làm giàu cho mình và đất nước thì càng tốt. Nhà DN sẽ là một trong những trụ cột của đất nước…” Thế là Phú quyết định rẽ sang hướng trở thành doanh nhân đúng nghĩa và có được Doji như hiện nay. Những người con khác của tôi cũng vậy: Anh Đỗ Anh Tú là Tổng giám đốc công ty CP Diana, anh Đỗ Quốc Bình Chủ tịch Hiệp hội taxi Hà Nội, anh Đỗ Anh Tuấn Tổng giám đốc công ty lò hơi FTD cung cấp sản phẩm cho cả nước, chị Đỗ Kim Dung là giám đốc Công ty sản xuất ống nhựa cho các Công ty sữa,  chị Đỗ Xuân Mai và chồng là điều hành công ty kinh doanh Green Global...

 

Tôi vẫn bảo, điều quan trọng không phải là các con làm được bao nhiêu tiền mà là các con tạo ra bao nhiêu việc làm cho công nhân. Phải trở thành người dẫn dắt mọi người theo như bà nội các con trước đây…, cụ Sử chia sẻ.

 

Vậy trong kinh doanh, cụ trao truyền cho con cháu của mình điều gì?

 

Đó là chữ Tín. Ngày trước mẹ tôi đặt mua tơ về dệt ở Hàng Ngang Hàng Đào chỉ cần nhắn một câu là có hàng đưa về ngay, tiền trả sau. Bây giờ tôi và bạn hàng cũng vậy. Cuộn vải 150 m thì mét nào cũng như mét nào, 100 cuộn như một. Chưa cần ký hợp đồng chỉ cần gọi điện sang là họ thực hiện ngay. Không ai sống được một mình, người nọ phải dựa vào người kia để cùng tồn tại. Vậy thì chữ Tín quan trọng lắm. Tôi dạy con cháu chữ Tín và thể hiện chữ Tín với mọi người rồi để người ta giữ chữ Tín như mình. Dòng máu nhà tôi là dòng máu kinh doanh và dòng máu này được lọc bằng chữ tín. Bây giờ chữ tín còn ít lắm. Người ta lừa lọc nhau. Vì thế, các vụ vỡ nợ, lừa đảo nhan nhản khắp nơi nên càng phải đề cao chữ tín. Phải có chữ Tín thật sự thì chúng ta mới có nhiều các nhà tư bản lớn. Chữ Tín chính là biểu hiện nhân cách của người kinh doanh.

 

Câu chuyện giữa tôi và cụ Sử cơ hồ thật khó dứt. Để hiểu một con người đặc biệt như cụ, để học hỏi thêm nhiều điều từ cụ thì một vài buổi chưa hẳn đã thấm tháp gì. Duy có điều này thì tôi biết rõ — nếu có lúc nào đó mình nản chí hoặc ngã lòng trước thử thách của cuộc sống thì cụ chính là một trong những người sẽ giúp tôi vượt lên bằng chính cuộc đời của cụ.

 

Cụ Phương vừa ở cơ sở sản xuất tại Ba Vì về tíu tít chuẩn bị bữa tối. Tôi nhìn xung quanh — hình như không có người giúp việc nào. Cụ bà 75 tuổi vẫn là người nấu những món ăn hợp khẩu vị cho cụ ông. Mà tôi biết cụ bà chính là cánh tay phải đắc lực trong kinh doanh của cụ ông. Sáng sáng hai cụ vẫn cùng nhau xuống xưởng sản xuất. Lại thêm một điều đặc biệt nữa trong ngôi nhà số 4 ngõ Bà Triệu này…

 

Tiếp xúc với cụ Đỗ Thế Sử và những người con, người cháu doanh nhân của cụ, thêm một lần tôi hiểu rõ sức sống trường tồn len lỏi qua bao thăng trầm của lịch sử để tạo dựng nên những Kinh kỳ, Kẻ chợ, phố Hiến, Hội An, Sài Gòn, Chợ Lớn... và diện mạo của nền kinh tế hôm nay của đất nước. Đó chính là dòng máu kinh doanh, là nhiệt huyết, là nỗi đam mê trong mỗi con người và trao truyền lại cho những thế hệ sau; Là khao khát trở thành thủ lĩnh dẫn dắt những người xung quanh để xây dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn cho chính mình và mọi người - của những doanh nhân chân chính.

 

Chiều thứ bảy — chia tay cụ, tôi bước ra khỏi con ngõ có những chùm hoa vàng thả dọc lối đi, lòng trào lên niềm tin yêu cuộc sống và tin yêu con người hơn.

 

"...Tôi được biết, cụ vốn xuất thân từ một gia đình có truyền thống yêu nước, sớm giác ngộ cách mạng. Khi đất nước còn dưới ách đô hộ của chủ nghĩa thực dân, triết lý “Sống phải cố gắng đóng góp nhiều cho Tổ quốc và đồng bào” đã được cụ và gia đình đề cao. Vì thế, cụ đã tham gia cướp chính quyền, sau đó làm Chủ tịch xã, đại biểu Hội đồng nhân dân cấp huyện, cấp tỉnh, nhà báo, rồi làm Tổng Biên tập báo của một tỉnh và nay là hoạt động doanh nghiệp…Dù ở cương vị nào, cụ cũng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. Trong gia đình, cụ vừa là người cha – vừa là “người mẹ” mẫu mực, tần tảo nuôi dạy những người con khôn lớn, học hành thành đạt; có người đã trở thành giáo sư, tiến sỹ, nhà giáo nhân dân, có người là sỹ quân cấp cao trong quân đội, nhiều người con của cụ là những doanh nhân thành đạt. Con cháu cụ đều nêu gương truyền thống gia đình đã đóng góp tích cực cho sự nghiệp phát triển của đất nước. Nay, dù đã ở tuổi 90 nhưng cụ vẫn sáng suốt, minh mẫn để điều hành Công ty, hoạt động có hiệu quả, có nhiều đóng góp cho xã hội và tạo việc làm cho hàng trăm công nhân. Đó cũng là trường hợp hiếm có ở đất nước chúng ta. Cụ không những là niềm tự hào của con cháu, của dòng họ Đỗ mà còn là niềm tự hào của quê hương, của giới doanh nhân Việt Nam. Người cao tuổi thường là kho báu về kinh nghiệm và kiến thức. Cụ hãy tiếp tục mở kho báu cho con cháu họ Đỗ và các doanh nhân Việt Nam đươc tiếp nhận những tài sản quý giá từ kho báu đó...".   Trích thư của Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan gửi cụ Đỗ Thế Sử nhân dịp cụ được nhận Kỷ niệm chương “ Vì sự phát triển doanh nghiệp”

 

“Câu chuyện về cuộc đời cụ Sử thật xúc động và thật tuyệt vời. Những đỉnh cao mà cụ đạt được khiến chúng ta phải ngưỡng mộ và noi theo.    - Đỉnh cao thứ nhất là về tinh thần DN:   Đất nước ta có hùng mạnh hay không chắc chắn phụ thuộc vào tinh thần DN của dân tộc ta, phụ thuộc vào từng người mà cụ Sử là một tấm gương.    - Đỉnh cao thứ hai là giá trị của gia đình:   Trong khó khắn trắc trở của cuộc đời, cụ vẫn giữ được cái đạo của người quân tử, chăm lo cho gia đình và nuôi dưỡng những người con thành tài. Điều này thật không dễ dàng cụ là một tấm gương sáng không chỉ trong gia đình mình mà cho cả doanh nhân và mọi gia đình Việt Nam.    - Cuối cùng là đỉnh cao về học tập - cá nhân tôi ngưỡng mộ nhất tấm gương học hỏi không biết mệt mỏi của cụ Sử”   Trương Gia Bình - Chủ tịch Tập đoàn FPT

                                                                                                                                                                                                       Thùy Dương - Theo Baomoi.com

Trải nghiệm lần đầu với TrustBank

Cty Tây Cát mình đặt làm túi xách giấy ở một cơ sở tận Long An. Mình tự hỏi mình liên hệ anh ta ở Bình Tân, kho hàng cũng ở Bình Tân, đối diện vòng xoay Phú Lâm... thế mà anh ấy dùng ngân hàng TrustBank tận Long An.

NHTMCP Đại Tín có tên tiếng Anh là TrustBank, màu đỏ làm màu chủ đạo của công ty. Đúng là nét nổi bật của nó. Mình có quen 1 anh làm trong hệ thống IT của NH này, anh ta khen lấy khen để hạ tầng của nó, mình bán tính bán nghi.

Hôm qua google tìm ra được ở Long Xuyên vừa có chi nhánh của nó, thế là có thể thanh toán tiền thẳng qua ngân hàng rồi. An tâm hơn là gửi tiền qua xe khách hoặc chuyển khoản liên ngân hàng.

Sáng nay lò mò cũng tìm được cái trụ sở giao dịch, bề ngoài nhìn vào ổn. Tuy nhiên phong cách phục vụ thật sự là không ổn. Tầm 9h30, tôi hỏi giấy nộp tiền, thì họ đưa 1 tờ giấy nháp trắng nhỏ bảo ghi các thông tin cần thiết vào đó. Tôi thắc mắc hỏi nhân viên thì cô ấy bảo là lấy thông tin rồi nhập trực tiếp vào máy luôn. À thì Ừ. Giả sử khách hàng ko biết mình cần cung cấp những thông tin gì, ghi sai, ghi thiếu thì sao, chữ to, chữ nhỏ quá thì sao? Tôi dù thường làm cái việc nộp tiền vào tk vậy mà phải ghi đến lần thứ 3 mới xong với cái tờ giấy nhỏ xíu và nội dung ko có trật tự. Đến lúc nộp tiền thì có 2 người xử lý: 1 ngườu thu tiền (đếm tiền) và đọc số tờ tiền cho 1 người khác ghi vào bảng kê.

Một điều làm tôi ngạc nhiên và hài lòng, đó là cùng hệ thống ngân hàng dù khác tỉnh thì không tính phí giao dịch.

Phong cách phục vụ thực sự ko chuyên nghiệp 1 chút nào. Tôi cứ ngờ ngợ phong cách y như khi tôi làm việc với Vietinbank và Agribank.

Thật là ko thể so sánh với những trải nghiệp của tôi với VCB, ACB và EXB. Những bank khác thì chưa có dịp tiếp xúc nên sự so sánh chỉ dừng ở lại đó thôi vậy.

Hy vọng tôi chỉ quá chủ quan khi quan sát TrustBank này.

Một sự sàng lọc đắt giá

Tác giả: Huỳnh Bửu Sơn

Bài đã được xuất bản.: 17/04/2012 02:00 GMT+7

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến tháng 9-2011, có gần 49.000 doanh nghiệp đã giải thể, phá sản, ngừng hoạt động, ngừng nộp thuế, trong đó, phá sản, giải thể là 5.800 doanh nghiệp, khoảng 11.500 doanh nghiệp ngừng hoạt động và 31.500 doanh nghiệp ngừng nộp thuế. Như vậy, số doanh nghiệp gặp khó khăn phải giải thể, tạm ngừng hoạt động tăng khoảng 6% so với cùng kỳ năm trước, riêng số doanh nghiệp đã hoàn tất thủ tục giải thể tăng 57%. 

Những con số đáng báo động

Báo cáo của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) gần đây cũng cho thấy là so với năm 2011, trong những tháng đầu năm 2012 số doanh nghiệp gặp khó khăn tài chính phải đóng cửa đã tăng lên 11.000 doanh nghiệp. Trước đây, mỗi năm bình quân có khoảng 5.000-7.000 doanh nghiệp phá sản, giải thể, nhưng riêng năm 2012 con số này sẽ tăng từ 1,5 đến 2 lần so với bình quân các năm trước.

Với tốc độ này, theo dự báo của VCCI, cả năm 2012 số doanh nghiệp đóng cửa, giải thể lên tới 10% trong tổng số 600.000 doanh nghiệp đã đăng ký kinh doanh hiện nay và đây là một con số đáng báo động. Cũng theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, từ đầu năm đến ngày 21-3-2012 cả nước có trên 15.300 doanh nghiệp thành lập mới với tổng số vốn đăng ký khoảng 74.600 tỉ đồng, giảm 8% về số lượng doanh nghiệp và giảm 12% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2011. Tuy nhiên, báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng kết luận một cách khá lạc quan rằng "mặc dù tình hình kinh tế khó khăn song số doanh nghiệp thành lập mới vẫn lớn hơn số doanh nghiệp giải thể và ngừng hoạt động".

Dù sao, đối với một nền kinh tế đang phát triển như Việt Nam, hiện tượng nhiều doanh nghiệp chết hàng loạt không thể được xem là một dấu hiệu bình thường. Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam trong buổi họp báo thường kỳ vừa qua cũng thừa nhận rằng việc nhiều doanh nghiệp ngừng sản xuất và giải thể phản ánh một thực trạng là sản xuất có khó khăn, đặc biệt là với những doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tuy nhiên không phải chỉ có đông đảo doanh nghiệp nhỏ ngã xuống một cách thầm lặng, còn có những trường hợp vỡ nợ khá ồn ào của những doanh nghiệp cỡ lớn, với số nợ mất khả năng thanh toán lên đến hàng ngàn tỉ đồng. Những tác động của việc phá sản hàng loạt doanh nghiệp đối với nền kinh tế không nhỏ. Số lượng công ăn việc làm giảm đi và tỷ lệ người lao động thất nghiệp đang gia tăng.

Quang cảnh buổi lễ công bố báo cáo thường niên của VCCI

Mặt khác, hệ quả của việc doanh nghiệp phá sản còn tác động xấu đến hệ thống ngân hàng. Tại Hải Phòng, các doanh nghiệp thép đang nợ ngân hàng khoảng 4.000 tỉ đồng tiền vay để đầu tư vào các dự án sản xuất thép với thiết bị sản xuất nhập khẩu lạc hậu, công suất thấp, tiêu hao lớn được đưa về với giá cao. Tại Cần Thơ, một doanh nghiệp xuất khẩu thủy hải sản đã mất khả năng trả nợ cho các ngân hàng số tiền vay lên đến gần 1.500 tỉ đồng.

Ba bài học dành cho các doanh nghiệp

Chúng ta có thể lên án những doanh nghiệp ngã xuống rằng họ đã không học được những bài học mà những đồng nghiệp của họ ở các nước công nghiệp phát triển đã kinh qua. Bài học thứ nhất: Không nên lạm dụng đòn bẩy tài chính trong thời kỳ lãi suất cao. Trong suốt thời kỳ kinh tế nước ta tăng trưởng trên dưới 7% trong năm năm trở lại đây, lãi suất cho vay tiền đồng của hệ thống ngân hàng ở mức bình quân 15% - 18%/năm.

Điều đó hình thành một rủi ro tài chính lớn đối với doanh nghiệp, nhưng cũng trong thời gian đó, sự phát triển bong bóng chứa đầy các yếu tố đầu cơ của giá nhà đất và giá chứng khoán đã khiến cho các doanh nghiệp không ngần ngại sử dụng đòn bẩy tài chính vượt quá khả năng kiểm soát của họ, và điều này lại được sự đồng thuận của các ngân hàng đang bị lôi cuốn bởi lợi nhuận và kỳ vọng quá lạc quan về tương lai. Tăng trưởng tín dụng trong thời kỳ này có khi trên 40%/năm, và sự hấp dẫn của các khoản lợi nhuận khổng lồ đã khiến cho các doanh nghiệp và cả ngân hàng thiếu cảnh giác về rủi ro thanh khoản và sự an toàn của dòng tiền mặt. Nhưng ai có thể cưỡng lại được sự hấp dẫn của lợi nhuận?

Bài học thứ hai: Không nên đầu tư vào những lĩnh vực không thuộc chuyên môn của mình. Có thể nói trong những năm xảy ra bong bóng bất động sản và cổ phiếu ngân hàng, rất nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp và dịch vụ thương mại đã không ngần ngại sử dụng đồng vốn tự có và những đồng vốn vay để đầu tư vào các dự án bất động sản và mua bán chứng khoán - những lĩnh vực mà họ hoàn toàn không chuyên nghiệp. Điều này đi ngược lại với nguyên tắc vàng của Warren Buffet là không bao giờ bỏ tiền vào những lĩnh vực mà mình không am hiểu. Đây là một kinh nghiệm xương máu và đối với nhiều doanh nhân, họ sẽ không bao giờ còn có cơ hội khác để chuộc lại sai lầm chết người của mình.

Bài học thứ ba: Không thể phát triển doanh nghiệp nếu không có những con người quản lý đủ năng lực và đủ đạo đức kinh doanh. Những lỗ hổng về năng lực và đạo đức không phải chỉ có ở những doanh nghiệp nhỏ, không có điều kiện xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, mà còn ở các doanh nghiệp, tập đoàn lớn. Điều này đã dẫn đến những quyết định sai lầm, những thao túng quyền lực và quyền lợi, những thương vụ mua bán đầy mờ ám và tư lợi, tất cả đã đẩy doanh nghiệp, bất kể quy mô hoạt động và tiềm lực tài chính lớn hay nhỏ, đến bờ vực của phá sản.

Phải chăng chúng ta nên tự an ủi bằng cách lập luận rằng trong khi nền kinh tế đang chuẩn bị cấu trúc lại, phải có một cuộc thanh lọc nghiệt ngã nhưng cần thiết nhằm loại bỏ những doanh nghiệp có năng lực cạnh tranh yếu, quản trị kém và trang thiết bị lạc hậu ra khỏi cuộc chơi, để dồn nguồn lực cho các doanh nghiệp có năng lực hơn. Nhưng ai sẽ được coi là người có năng lực hơn để trụ lại trong cuộc chơi này? Doanh nghiệp nào xứng đáng hơn để nhận được các nguồn tài nguyên quý giá của đất nước và đảm bảo rằng sẽ sử dụng các nguồn tài nguyên đó một cách có hiệu quả hơn?
Báo chí gần đây đã đề cập đến các trường hợp của các tập đoàn nhà nước lớn, những doanh nghiệp tư nhân tầm cỡ với nguồn vốn và nguồn nhân lực đáng ghen tỵ ngay cả đối với các công ty đa quốc gia, đã thể hiện năng lực quản lý yếu kém, các quyết định chiến lược đầu tư sai lầm và một sự suy thoái nghiêm trọng về đạo đức trong kinh doanh và điều hành. Nhưng chắc chắn các doanh nghiệp này sẽ không bị sàng lọc mà sẽ được cứu vãn thông qua các chương trình được gọi là tái cấu trúc, tái điều chỉnh doanh nghiệp tốn kém. Liệu rằng họ có thể được xem là những doanh nghiệp mẫu mực để tiếp tục được hưởng các ưu đãi về các nguồn lực?

Cần khắc phục ngay những khiếm khuyết của nền kinh tế

Do vậy, nếu sàng lọc là điều không thể tránh, chúng ta nên có một sự đánh giá khách quan và công bằng để thấy rằng nguyên nhân ngã xuống của nhiều "chiến sĩ vô danh" trên mặt trận kinh tế không phải hoàn toàn do lỗi của riêng họ. Các chính sách kinh tế vĩ mô của chúng ta cũng có những khiếm khuyết mà nếu không khắc phục được trên tiến trình tái cơ cấu nền kinh tế, những sự sàng lọc đau đớn không tự nhiên sẽ vẫn xảy ra theo một chu kỳ nhất định, điều đó sẽ làm nền kinh tế dễ bị chấn thương và không thể tiến nhanh được. Điều hiển nhiên là tình trạng lãi suất cao kéo dài trong điều kiện tín dụng tăng trưởng nhanh do việc hình thành bong bóng trên thị trường bất động sản và chứng khoán không thể không khiến nhiều doanh nghiệp vỡ nợ một khi bong bóng tan vỡ. Nhưng việc ngăn chặn bong bóng hình thành tại các thị trường nhạy cảm cũng như phòng tránh nguy cơ đổ vỡ là một bộ phận không thể thiếu trong việc xây dựng và điều hành chính sách tiền tệ.

Tuy vậy, lãi suất tín dụng chỉ là một trong nhiều nguyên nhân biến nền kinh tế nước ta thành một nền kinh tế có chi phí cao ảnh hưởng đến hoạt động doanh nghiệp. Bên cạnh lãi suất cho vay, thuế suất, giá vật tư nguyên liệu, năng lượng và các chi phí khác không tên như các khoản tiền lót tay nhằm bôi trơn các thủ tục hành chính phiền hà, những khoản bồi dưỡng cho việc sử dụng điện nước và nhiều khoản chi phí tốn kém khác cho việc xây dựng các mối quan hệ thân hữu tuy không liên quan đến sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhưng rất cần thiết. Ngoài ra, còn các loại phí tổn cơ hội phát sinh từ môi trường cạnh tranh thiếu bình đẳng giữa khu vực kinh tế nhà nước và kinh tế dân doanh. Chi phí cao sẽ tất yếu khiến cho năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp giảm.

Do vậy, khi phải chịu sức ép cạnh tranh quá mạnh từ nước ngoài, các doanh nghiệp nhỏ yếu của chúng ta đành phải nhường bước. Chính vì vậy, trong kế hoạch tái cơ cấu nền kinh tế, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã khẳng định: "Tạo ra môi trường bình đẳng hơn giữa khu vực tư nhân và nhà nước là một trong những yếu tố chủ đạo trong quá trình tái cơ cấu nền kinh tế".

Đối với các doanh nghiệp tư nhân nhỏ còn sống sót, sự tan rã của các đồng nghiệp kém may mắn sẽ buộc họ co cụm trong chiến lược phòng thủ, hoạt động cầm chừng dựa trên nguồn vốn tự có ít ỏi, phát triển chậm với năng lực cạnh tranh thấp. Ở đầu bên kia của khu vực kinh tế tư doanh, sẽ xuất hiện xu hướng tích tụ tư bản dựa trên những mối quan hệ thân hữu, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản và tài chính ngân hàng, hình thành những ngân hàng lớn và rất lớn, điều này càng làm cho mối quan hệ tín dụng vốn đã mong manh giữa hệ thống ngân hàng và các doanh nghiệp tư doanh nhỏ sẽ trở nên đứt gãy. Lợi ích nhóm sẽ nổi trội, dẫn đến nguy cơ kém hiệu quả của việc sung dụng tài nguyên quốc gia, năng suất lao động chậm cải thiện và khiến nền kinh tế đất nước rơi vào bẫy thu nhập trung bình nguy hiểm.

• Theo Doanh nhân Sài Gòn Cuối tuần